Prolog

„Nie byłoby orkiestry ROW, gdyby nie bogata tradycja muzyczna naszego regionu – orkiestra stała się jedynie jej ukoronowaniem”.

Zanim Szafrankowie pojawili się na ziemi Rybnickiej, w tym regionie działało już wiele chórów, które w czasach rozbiorów były ostoją polskości. W okresie międzywojennym następuje gwłtowny rozwój przemysłu, budownictwa, kolei, nie tylko w Rybniku, ale i w całej Polsce po 123 latach niewoli i okupacji. W 1933 roku powstaje w Rybniku Szkoła Muzyczna założona przez braci Szafranków, która torowała drogę muzycznym talentom, kształciła profesjonalnych muzyków, jak również potencjalnych odbiorców sztuki muzycznej. Już w rok po otwarciu rozpoczęła swoją działalność Rybnicka Orkiestra Symfoniczna, z którą wystąpiła wówczas 5 – letnia Lidia Grychtołówna. Po drugiej wojnie światowej swoją działalność rozpocznie orkiestra symfoniczna szkoły muzycznej, która składała się z pedagogów, wychowanków i zdolniejszych uczniów. Jednak ze względu na dużą płynność składu orkiestry, nie można było grać trudnych muzycznie utworów. „Pamiętam te koncerty od 1947 roku – kolejno w sali Hotelu „Świerklaniec”, później na scenie kina „Górnik”, wreszcie w sali Technikum Górniczego, zanim powstanie Teatr Ziemi Rybnickiej stwarzający znakomite warunki do koncertowania powstałej w 1960 roku Filharmonii „ROW” - wspominał Adam Makowicz.

Pod koniec lat pięćdziesiątych bracia Szafrankowie zaczęli czynić starania, aby stworzyć zespół‚ symfoniczny ze stałymi członkami czyli z kompletną obsadą instrumentalną, taki, który stałby się wizytówką  nie tylko Rybnika, ale i całego regionu. Problem tkwił  jednak w znalezieniu sponsora i miejsca na próby dla orkiestry symfonicznej.

 „Inicjatorom przyszła z pomocą dyrekcja ówczesnego Rybnickiego Zjednoczenia Przemysłu Węglowego, która w osobie naczelnego dyrektora – mgr inż. Jerzego Kucharczyka, ostatecznie podjęła decyzję utworzenia orkiestry symfonicznej, a zarządy i samorządy kopalń rybnicko – wodzisławskich przy poparciu finansowym Rad Robotniczych, umożliwiły pokrycie najbardziej niezbędnych wydatków organizacyjnych, stwarzając tym samym podstawowe warunki do działalności orkiestry”. Kopalnie węgla kamiennego były w tym czasie największą gałęzią gospodarki w kraju, Polska zajmowała czołowe miejsce w Europie pod względem wydobycia tego surowca.

Filharmonia ROW działała w latach 1960 – 1995. W czerwcu 1995 roku Filharmonia zagrała swój ostatni koncert. Decyzję o rozwiązaniu Filharmonii podjął ówczesny prezydent Rybnika Józef Makosz. Za likwidacją orkiestry miały przemawiać wysokie koszty jej utrzymania. Dzięki staraniom Rybnickiego Towarzystwa Muzycznego im. Braci Szafranków oraz nowych władz miasta reaktywowano Filharmonię. Dyrektorem orkiestry został‚ Rybniczanin, muzyk Narodowej Orkiestry Symfonicznej Polskiego Radia - Antoni Smołka. „Na inauguracyjnym koncercie zorganizowanym w rybnickiej bazylice 27.11.1999 roku, zjawiły się tłumy Rybniczan”. Filharmonia Rybnicka działa do chwili obecnej, a na jej koncertach sale wypełnione są po brzegi.