Zachęcamy wszystkich melomanów, którym na sercu leży los Filharmonii Rybnickiej do przekazywania 1% podatku.

Dziękujemy także wszystkim, którzy wspierali nas do tej pory.
Środki dotychczas zebrane od Państwa przyczyniły się do powstania cyklu koncertów edukacyjnych dla dzieci i młodzieży „Filharmonia jest dla Ciebie”, którego celem jest krzewienie wrażliwości muzycznej wśród najmłodszych naszych słuchaczy.

KRS 0000003278
Towarzystwo Muzyczne im.Braci Szafranków w Rybniku
KONTO 67 1050 1344 1000 0004 0237 5554 ING Bank Śląski o/ Rybnik

Lata 1979-1995

Anonim (niezweryfikowany) pt., 11/09/2007 - 00:54

Po śmierci Antoniego Szafranka w 1979 roku, funkcję kierownika artystycznego i dyrektora Filharmonii przejął Czesław Płaczek. Od stycznia 1983 dyrektorem orkiestry został Juliusz Malik, a kierownikiem artystycznym i pierwszym dyrygentem Jerzy Salwarowski. Repertuar orkiestry poszerzył się o dalsze dzieła symfoniczne, wzrosła liczba koncertów popularnych i kameralnych w terenie.

Od początku swego istnienia Filharmonia ROW miała ambitny plan swojej działalności. Obejmował on: urządzanie popularnych koncertów w ośrodkach wypoczynkowych, szpitalach i sanatoriach, w środowiskowych domach kultury, występy z okazji uroczystości państwowych, w czasie dorocznych obchodów „Rybnickich    Dni    Literatury”,    tradycyjnej    górniczej    „Barbórki”, wprowadzenie regularnej akcji umuzykalniającej w szkołach powiatu rybnickiego i wodzisławskiego, organizowanie poranków symfonicznych będących okazją do zaprezentowania młodych solistów na estradzie, organizowanie recitali instrumentalistów i wokalistów, organizowanie koncertów muzyki kameralnej, propagowanie kultury muzycznej regionu w innych częściach Polski, a także za granicą, comiesięczne koncerty Filharmonii ROW, początkowo odbywały się tylko w Rybniku, z czasem również w obrębie Jastrzębia, Żor i Wodzisławia.

Akcja umuzykalniająca dla dzieci szkół podstawowych i ponadpodstawowych była prowadzona od 1964 roku po dzień dzisiejszy. Zasięg jej oddziaływania powiększał się wraz z upływem lat. Do zorganizowania audycji muzycznych dla dzieci przyczynili się: „pedagog szkoły muzycznej, a zarazem członek orkiestry nieżyjący już Gerard Górnik oraz wychowanek rybnickiej szkoły - śpiewak i prelegent Andrzej Zborowski. Przez wiele lat funkcję tę pełniła Eugenia Malikowa, aż do 2001 roku. Koncerty prowadzone w 86 -ciu szkołach (podstawowe, ogólnokształcące, technika, szkoły zawodowe) odbywają się na ich terenie, jak również w 10 – ciu Domach Kultury (Rybnik, Chwałowice, Dębieńsko, Borynia, Wodzisław, Rydułtowy, Pszów, Marcel, Boguszowice, Żory) i Gminnych Ośrodkach Kultury (Gorzyce, Syrynia, Lubomia) .(...) Koncerty dla dzieci i młodzieży prowadzili na przestrzeni ponad 25 – letniej działalności Filharmonii w tym zakresie – Andrzej Zborowski, Kamila Kiełbińska, Wacław Mickiewicz i Danuta Węgrzyk”.

W styczniu 1985 roku funkcję dyrektora przejmuje Bolesław Motyka, a   kierownikiem   artystycznym   zostaje   do   1990   roku   Tadeusz   Hanik.

W latach osiemdziesiątych i dziewięćdziesiątych orkiestra zaczyna mieć problemy finansowe. Górnictwo z wielkiego mecenasa sztuki w wyniku niepomyślnych przemian gospodarczych staje się dłużnikiem skarbu państwa. Górnictwo staje się przemysłem deficytowym. Zostaje skazane na likwidację, a w najlepszym razie na restrukturyzację. W wyniku tego liczba kopalń została zmniejszona o połowę, górnicy wysłani na pomostowe emerytury, a po osiągnięciu wieku emerytalnego natychmiast są zwalniani. Pojawia się bezrobocie. Dalsze utrzymywanie orkiestry przez kopalnie stało się więc niemożliwe. W związku z tym, w samej Filharmonii zaczęto szukać oszczędności przeprowadzając redukcję etatów, zmniejszając liczbę muzyków. W lutym 1991 roku Filharmonia ROW zostaje przejęta przez miasto, pod nazwą Orkiestra Ziemi Rybnickiej.

Niestety większość instytucji kultury w latach 90 – tych miała podobne problemy, wiele z nich zostało zlikwidowanych. Taki los spotkał także Orkiestrę Symfoniczną Ziemi Rybnickiej. „W czerwcu 1995 roku dała pod batutą Sławomira Chrzanowskiego ostatni koncert. Jako solista wystąpił znakomity skrzypek Konstanty Andrzej Kulka, który wykonał koncert skrzypcowy A-dur Karłowicza.  Programu  dopełniło  wykonanie  VII   symfonii  Beethovena”.

Decyzję o likwidacji orkiestry podjął ówczesny prezydent miasta Rybnika Józef Makosz. Jako główny argument podano zbyt wysokie koszty utrzymania Filharmonii.

Dla rybnickich melomanów decyzja o likwidacji była wstrząsem i przyjęto ją z wielkim żalem. Orkiestra zawsze stała na wysokości powierzonego jej zadania. Koncertowała regularnie 12 razy w roku, dalej zapraszała zagranicznych gości i jakoś sobie radziła z problemami finansowymi.

W jubileuszowym roku 25 – lecia działalności odbył się pierwszy cykl Rybnickich Dni Muzyki Organowej. Wystąpili wtedy Julian Gembalski, Feliks Rączkowski, Henryk Klaja, Joachim Grubich, Józef Serafin.42 Od tamtej pory co roku na przełomie września i października głównie we wtorki w Rybnickich, Raciborskich i Żorskich kościołach odbywają się Dni Muzyki Organowej. W roku jubileuszowym XXV – lecia działalności Filharmonii ROW rybniccy melomani mieli okazję posłuchać następujących utworów:

Dziesiątego grudnia 1985 r. Zagrał również Piotr Paleczny z Filharmonią ROW.

 

W skład orkiestry w 1995 roku wchodzili: 

 I skrzypce

Marian Kaczmarczyk (koncertmistrz)

Eugeniusz Stawarski

Julia Maier

Henryk Gola

Adelinda Kaczmarczyk

Zygmunt Pawełek

Maryla Bryjok

Renata Mielimąka

II skrzypce

Zygmunt Lasoń (koncertmistrz)

Krystyna Lubos

Wiktor Kamczyk

Róża Kaczmarczyk

Liliana Wiśniewska

Janusz Janik

Jerzy Romański

Bożena Norys

Irena Paszenda

altówki

Kazimierz Miśkiewicz

Mirosław Kosmala

Jadwiga Kozłowska

Romana Kuczera

Tadeusz Dziadura

Maria Fojt

Małgorzata Pollok

Władysław Depła

wiolonczele

Leon Mielimąka (koncertmistrz)

Antoni Smołka

Jadwiga Kowalska

Krystyna Krajewska

Dorota Pawełek

Halina Romańska

Joanna Szulc

Józef Bem

kontrabasy

Antoni Niewelt

Norbert Adamczyk

Jerzy Dzierżęga

Andrzej Kocyba

Czesław Kowalski

Franciszek Magiera

Eugeniusz Szojer

 flety

Herbert Głąbica

Zdzisław Stachura

Grzegorz Mielimąka

Grażyna Hejno

oboje

Adam Szlęzak

Jan Ludwik

Pawełek Zgraja

klarnety

Marek Laszczak

Ryszard Wachtarczyk

Wojciech Cyper ling

 fagoty

Marian Korab

Ewa Chomicz – Wysocka

Joachim Niechoj

 trąbki

Jacek Pogoda

Sylwester Witek

waltornie

Stefan Grzegorzek

Maryla Konieczniak

Antoni Słota

Jerzy Ślęzak

Augustyn Zieleźny

puzony

Zygmunt Głąbica

Zygmunt Matuszek

Stanisław Śmietana

Jan Wojaczek

perkusja

Jacek Kozłowski

Maksym Ronczka

Emil Siwek

tuba

Czesław Kowalski

 

 

Rozwiązanie orkiestry spotkało się z dużym protestem rybnickich melomanów. Także artyści związani z Rybnikiem nie kryli swego oburzenia. „Lidia Grychtołówna, światowej sławy pianistka pochodząca z Rybnika wiadomość o likwidacji orkiestry przyjęła z ogromnym smutkiem. Maestro Piotr Paleczny, równie znakomity pianista rybniczanin, przyjmując Honorową Lampkę Górniczą Rybnickich Dni Literatury w 1997 roku, rozgoryczony likwidacją Filharmonii ROW zapewniał, że tak szybko w rodzinnym mieście nie wystąpi”.

Łatwo coś wartościowego zburzyć ale o wiele trudniej odbudować. Próby odbudowy Filharmonii trwały cztery lata, w tym czasie zmieniły się również władze Rybnika, na szczęście odbudowa zakończyła się pełnym sukcesem, dzięki usilnym staraniom wielu ludzi dla których muzyka jest sensem i stylem życia, a Bracia Szafrankowie wzorami postępowania oraz czynu.

 

Tags: